Jeśli chodzi o dania kuchni Azji, to wydaje nam się, że o orientalnych smakach wiemy sporo. W końcu sushi czy „chińczyk” na dobre zadomowiły się na naszych stołach. A co z kuchnią hinduską? To wciąż niszowy kierunek, który dopiero toruje sobie drogę do podniebień Polaków. A jednym z ciekawszych dań rodem z Indii jest Samosa.
Kuchnia indyjska
Trudno mówić o tym, że jednolitym smaku w kraju, którego poszczególne regiony tak różnią się względem siebie. W końcu powierzchnia Indii jest większa niż całej Europy. Kraj zamieszkuje ponad miliard obywateli, którzy komunikują się z administracją rządową i aż 25 oficjalnymi językami. To dobitnie pokazuje, jak zróżnicowana jest Perła Korony Brytyjskiej, jak kiedyś nazywało się Indie. O największych atrakcjach Indii pisałem Wam w tym wpisie.
Również kulinarna historia regionu przyprawia o zawrót głowy – już kilka tysięcy lat przed naszą erą mieszkańcy Półwyspu Indyjskiego uprawiali bakłażany, sezam i bydło. Potrafili też hodować przyprawy, pośród których wiele wciąż jest nierozerwalnie związanych z kuchnią indyjską, w tym gorczycę, kardamon, kurkumę i pieprz. Nie dziwne więc, że trudno być ekspertem w tajnikach tamtejszej sztuki kulinarnej. Na szczęście szybko można poznać jej podstawy, które będą stanowiły świetny punkt wyjścia do nieco bardziej skomplikowanych, etnicznych posiłków.
Północ Indii, doświadczająca przez tysiąclecia najazdów islamskich władców, nie oparła się ich wpływom również w kuchni. To oni spopularyzowali dania bazujące na baraninie i drobiu a wykluczające wołowinę. Złagodzili nieco smak potraw, a do każdej z nich zwykli dodawać soczewicę lub pszeniczny chleb – ciabatę. Większość restauracji hinduskich w Polsce oferuje właśnie takie smaki.
Na wschodzie, w Bengalu, istotną rolę w diecie hindusów odgrywają ryby i smażony ryż, a tamtejsi cukiernicy znani są ze swoich deserów przyrządzanych z białego sera i miodu. Południe to najbardziej upalny region kraju, gdzie ze względów praktycznych i religijnych rozwinęła się na szeroką skalę kuchnia wegetariańska. Dania wprost eksplodują smakiem tysiąca przypraw, jogurtu, mleka kokosowego i chilli, a łagodzi je soczewica, placki ryżowe lub fasola.
Również przywieziony przez brytyjskich kolonistów chutney (rodzaj marmolady) o wyraźnym, słodkawym smaku stanowi dodatek do wielu potraw regionu południa. Zachód, na którym znajduje się kilkunastomilionowy Bombaj to imponująca mieszanka smaków, a wpływ na nią wywarli również Portugalczycy. Można pokusić się o stwierdzenie, że dzisiejsza tradycyjna kuchnia hinduska jest niezwykle trudna do zdefiniowania, bo wiele różnych nacji z wielu kontynentów odcisnęło na tym kraju swoje piętno. Także pod względem kulinarnym.
Kuchnia Indii a religia
O kuchni Indii nie można pisać w oderwaniu od wielowiekowej tradycji, religii i filozofii. Każda z obowiązujących w Indiach religii ma swój własny system klasyfikacji żywienia i zasady, jakimi się kierują jego wyznawcy. Dla przykładu – Ajurveda, tradycyjna hinduska medycyna, zakłada, ze każdy produkt należy do jednej z kategorii: Sattwa, oddziałująca na duchowość (zboża, warzywa, nabiał), Radźas, pobudzających (używki, czekolada i przyprawy) i Tamas, która skupia „śmieciowe”, przetworzone jedzenie i odpowiada za obżarstwo.
Wielu religijnych hindusów praktykuje też weganizm, a więc je tylko warzywa, owoce i nasiona, tak by nie szkodzić i nie wykorzystywać do produkcji pożywienia zwierząt. Po zapoznaniu się choćby z podstawami kuchni indyjskiej można odnieść wrażenie, że jest ona niezwykle skomplikowana. Na szczęście w kuchni orientu możemy znaleźć też odpowiedniki potraw z naszego podwórka, np. samosę – tamtejsze pierogi. Ich przygotowanie jest proste, składniki ogólnodostępne, a z pewnością będzie to miła odmiana od tych tradycyjnych, królujących w Polsce, pierogów ruskich.
Przepis na Samosę – proste danie z kuchni indyjskiej
Składniki:
ciasto: 200 g mąki
100 g masła
łyżka wody
sól, curry
farsz: 1 cebula
ząbek czosnku
przyprawy: masala, curry, pieprz, sól
warzywa do wyboru:
1 ziemniak, 100 g. groszku, 100 g. kukurydzy, papryka, cukinia
Sposób przygotowania:
Ciasto zagnieść, wykrawać z niego koła jak przy robieniu pierogów, koła przecinać na pół. Cebulę zeszklić, dodać czosnek i warzywa, dusić 20 minut, dodać przyprawy. Półkola z ciasta wypełniać farszem i zlepiać formując trójkąty, a następnie smażyć w głębokim tłuszczu. Podawać z dipem lub jogurtem.